Mekanik saatçilik asırlardır geleneksel köklerine sadık kalmış olsa da, günümüzde modern saat ustaları her zamankinden daha fazla teknoloji kullanmaktadır. Zamanı ölçmedeki hassasiyeti ve dayanıklılığını artırmak, yaratıcılığının sınırlarını zorlamak ya da dönemin ruhunu yakalamak gibi maksatlarla mekanizmada veya kasada hem fonksiyonel hem de estetik ihtiyaçlara cevap veren madenler seçiyorlar. Örneğin otomatik bir saatin rotoru için altın veya platin gibi ağır bir maden tercih ederken spor bir saatin kasası için karbon fiber ya da titanyum gibi dayanıklı ve hafif madenler kullanıyorlar. Bu yazıda genel olarak saatin görünen ve dış dünyaya temas eden kısımlarında kullanılan ve İsviçre saat endüstrisinin adet olarak %2 ama değer olarak %35ini oluşturan kıymetli madenlerden altın konusuna değineceğim daha sonraki yazılarımda detaylı olarak diğer madenler ve kısmen yeni teknoloji alaşımlardan da bahsedeceğim.
‘’Altın konuştuğunda, diller susar’’ İtalyan atasözü…
Tarihin farklı dönemlerinde güneş saatlerinde, kum saatlerinde, klepsidra diye adlandırılan su saatlerinde altın kullanıldığına rastlamaktayız. 13. Yüzyıldan itibaren saat kulelerinin ibrelerinde ve indeksinde altın kaplama kullanılmıştır. Tam tarih bilinmesede ilk altın portatif mekanik saatlere 16.YY başlarında Fransa, Büyük Britanya ve İtalya’nın kuzeyinde rastlanıyor. İngiltere Kraliçesi 1. Elizabeth’e (1533-1603) ait zümrüt, yakut ve incilerle süslenmiş, tek ibreli saat, kayıtlara geçmiş ilk altın saattir.
Altın, doğal rengi parlak sarı olan, işlenmesi kolay yumuşak bir madendir. Saat ve mücevher endüstrisinde dayanıklılığını ve sertliğini artırmak için başka madenlerle karıştırılması gerekir. Genel kullanım 18 ayar altındır. Yani alaşımın %75i altın geri kalanı ise gümüş, nikel, bakır gibi elementlerden oluşur ve karıştırılan madene göre de rengi değişir.
Günümüzde, özellikle Japon quartz krizinden sonra, kurtuluşunu üstün işçiliğine, kültürüne ve romantizmine yaptığı vurguyla markalaştıran ‘’swiss made’’ İsviçre saatçiliği, dünyanın altın saat üretiminin nerdeyse %90nını gerçekleştirmektedir. Üstelik bazı markalar kendi patentli altın alaşımı madenlerini üretmektedir.
Beyaz altın, pembe altın, sarı altın, kırmızı altın, sedna, king gold veya everose. Ortalama lüks tüketicisi, ismi geçen bu madenlerin bir çeşit pazarlama hilesi olduğunu düşünebilir. Ancak kimyasına yapılan ufak müdahaleler onları birbirinden ayıran estetik nüanslara ve hatta markaların ikonik imzalarına dönüştürüyor.
ROLEX EVEROSE
Rolex’in Everose ismini verdiği sıcak tonlu pembe altınıyla ilk kez 2005 yılında Daytona serisiyle tanıştık. Muhteviyatında altına pembe rengi vermesi için bakır ve bu pembe rengi UV ışınları, tuzlu su ve ter gibi etmenlerden korumak için platinum bulunmaktadır. Platinum sayesinde ılık kızılımsı pembe rengini hiç kaybetmeyecek olan altın unisex kullanıma uygun bir tona sahip.
OMEGA Ceragold ve Sedna Gold
Omega, saatlerinin estetik çekiciliğini artıran ve aynı zamanda sağlamlıklarını ve performanslarını geliştiren malzemeler kullanma konusunda her zaman yenilikçi hamleler yapmıştır ve bazı yeni 18K altın alaşımlarına ve seramik teknolojilerine öncülük etmiştir. Bunların en bilinenlerinden biriside patentli Ceragold teknolojisidir. İlk kez 2012 yılında tanıtılan Ceragold özellikle Seamaster Planet Ocean kasası için üretilmişti. İlk önce gravür işlemi gören seramik yüzeyin içi elektroliz yöntemiyle altınla kaplanır. 18 ayar altının seramikle kombine edildiği bu maden, eşit dağılmış yüksek kontrast ve pürüzsüz bir yüzey hissi vermektedir.
Bir diğer Omega imzası olan Sedna Gold ismini güneş sistemimizdeki en uzak cüce gezegen olan kızıl renkli Sednadan almıştır. Patentli bir altın, bakır ve paladyum karışımıdır. Paladyumun görevi, sedna golda rengini veren bakırın oksitlenmesini önlemektir. İlk kez Omega Constellation modellerinde karşılaştığımız Sedna Gold, saat kasasının pembe altın parıltısının uzun ömürlü olmasını sağlamak için yaratılmıştır.
HUBLOT King Gold ve Magic Gold
Hublot, Big bang koleksiyonuna da ilham veren füzyon felsefesi doğrultusunda saat kasalarında birkaç yenilikçi maden alaşımı kullanmıştır. Daha sonra değineceğim Cermet ve Hublonium yanı sıra kendine has pembe bir tonu olan altın, bakır, platin karışımı King Gold ve 2012 de Big Bang Ferrari modeli ile dünyanın ilk ve tek çizilmez altın olduğunu iddia ettiği seramik karışımı Magic Gold’u saat severlerin ilgisine sundu.
A.Lange & Söhne Honey Gold
2010 yılında tanıştığımız patentli ve tam formülü bir sır gibi saklanan bu bal renkli altın sadece Lange marka saatlerde kullanılmaktadır. Diğer altın alaşımlarından ve hatta platinden daha sert olan Honey Gold, darbelere ve dış etmenlere karşı çarpıcı derece dayanıklıdır.
